2024 Ekonomik Göstergeleri: Büyüme, Enflasyon ve Dış Ticaret Analizi

2024 Ekonomik Göstergeleri: Büyüme, Enflasyon ve Dış Ticaret Analizi
2024’ü geride bırakmaya sayılı günler kaldı. Bu yazıda, büyüme, enflasyon, dış ticaret, cari açık ve bütçe verileri gibi önemli ekonomik göstergeler değerlendirilecektir. Türkiye ekonomisinde yaşanan gelişmeler, 2023 yılı ile karşılaştırılarak analiz edilecektir.
Enflasyon ve Büyüme Verileri
2023 yılına kıyasla enflasyon ve büyüme verilerindeki gelişmeler, beklenildiği gibi gerçekleşti. Türkiye ekonomisi, II. ve III. çeyrekte %0,2 küçülerek teknik resesyona girdi. Bu süreçte inşaat sektörü, ekonomik aktiviteyi sürükleyen ana sektör oldu. Sanayi sektörü ise %2,2 küçülme yaşadı.
Tüketim yavaşlasa da, hane halkı tüketimi son büyüme verisine 2,2 puan katkı sağladı. Ancak devletin nihai tüketim harcamaları üçüncü çeyrekte eksi bölgede kaldı. Bu durum, kamu sektörünün büyümeye katkı sağlamadığını gösteriyor.
Sanayi Üretimi ve Enflasyon Gelişmeleri
Sanayi üretimi endeksi, 2024 Haziran ayında negatif bölgeye girdi ve Ekim ayında %3,1 olarak gerçekleşti. Yüksek teknoloji ve imalat sektörlerinde de ciddi küçülmeler gözlemlendi. Bu veriler, üretimin ve katma değerin düştüğünü gösteriyor.
Mayıs ayında enflasyon %75’e kadar yükseldi. Temmuz ve Ağustos aylarında baz etkisiyle %51,97’ye geriledi. Ancak Kasım ayında yıllık enflasyon %47,09’da kaldı. TCMB, yıl sonu enflasyon tahminini %44’e yükseltti.
Finansal Gelişmeler ve Cari Açık
TCMB, politika faizini %47,5 düzeyine indirdi. Bu durum, daralan ekonomi için kredi olanağı yaratabilir. Ancak, enflasyonla mücadelede süreç uzadıkça fiyatlamalar gerçeği yansıtmaktan uzaklaştı. Cari açık, 2024 yılı Ocak-Ekim döneminde 3,3 milyar dolara geriledi.
2023 yılı Ocak-Ekim döneminde 36 milyar dolar olan cari açık, 2024’te önemli bir düşüş gösterdi. Dış ticaret açığı, ihracat ve ithalat rakamları, geçen yılın aynı dönemine göre farklılıklar gösterdi.
Bütçe Açığı ve Kamu Maliyesi
Kamu maliyesindeki görünüm, 2024 yılı için pek parlak değil. Bütçe açığı, ilk on bir ayda 1,277 milyar TL’ye ulaştı. 2024 yılı için öngörülen bütçe açığı ise 2,652 milyar TL olarak belirlendi. Hükümetin yılın kalan son ayında 1,375 milyar TL daha bütçe gideri gerçekleştirme alanı bulunuyor.
Faiz dışı fazla elde edilmesi, artan borç faiz yükü nedeniyle zorlaşıyor. Hazine’nin iç ve dış borç stokundaki artış 2024 yılında da devam ediyor. İç borçlanmadaki görünüm, döviz riskinin azaltılmasına yönelik çabaları içeriyor.
Gelecek Beklentileri ve Sonuç
2024 yılı için büyüme tahmini %4, enflasyon tahmini ise %41,5 olarak belirlenmişti. Ancak, yıl içinde bu tahminlerin düşürüldüğü gözlemlendi. Türkiye'nin 2024 büyüme tahmini, IMF tarafından %3’e indirilmiştir.
Sonuç olarak, Türkiye ekonomisi 2024 yılına girerken birçok zorlukla karşı karşıya. Katma değerli üretim modeline geçiş için hazırlık sürecinin zaman kaybetmeden başlaması gerekmektedir.